چالش گورستان‌های تهران؛ چمران: هنوز قبرهای خریداری شده در بهشت‌ زهرا خالی است

مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، در واکنش به گزارش‌های تکمیل ظرفیت دفن در گورستان بهشت زهرا در جنوب پایتخت گفت: «هنوز قبرهای خریداری شده خالی هستند.» در سال‌های اخیر و به‌ویژه هفته‌های گذشته احداث گورستان‌های جدید در نقاط مختلف پایتخت به یک بحث جدی بدل شده است.

سیصدوسی‌امین جلسه امروز شورای اسلامی شهر تهران به وضعیت گورستان‌های پایتخت پرداخت و به گفته آقای چمران هر تهرانی که در بهشت زهرا قبری تهیه کند «پس از دفن اول که مجانی است، دو طبقه دیگر را خریداری می‌کند.»

مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای پایتخت، دیروز از طرح‌هایی برای احداث گورستان‌های جدید خبر داد: «تنها قطعه ۳۲۹ بهشت زهرا باقی مانده است که اگر ظرفیت آن پر شود دیگر جایی برای دفن در این گورستان وجود نخواهد داشت.»

بنابر گزارش‌ها، سه منطقه برای احداث گورستان‌های جدید در کلانشهر تهران در دست بررسی است؛ منطقه کلاغایه در شهرستان ری، سه‌راه سیمان در محدوده خاورشهر در جنوب‌شرق، و ابتدای جاده تهران-ساوه سه منطقه‌ای هستند که گفته می‌شود شورای شهر تهران برای ایجاد گورستان‌های جدید تایید کرده است.

آقای پیرهادی پیشتر گفته بود که از کلاغایه تنها برای «موارد بحرانی» استفاده خواهد شد اما این گورستان منتقدان جدی در شورای شهر تهران دارد که جدی‌ترین آنها جعفر شربیانی، عضو شورای اسلامی شهر تهران، است که نطق پیش از دستور جلسه امروز یکشنبه ۱۱ خرداد / اول ژوئن را به وضعیت گورستان‌های تهران اختصاص داد و به ضرورت ورود شورای عالی شهرسازی و معماری ایران به این موضوع اشاره کرد.

اظهارات او واکنش مهدی چمران را در پی داشت که گفت: «شهرداری‎‌ها و شوراها این کار را انجام می‌دهند و شورای عالی شهرسازی و معماری کاری با آرامستان‌ها ندارد.»

اما آقای شربیانی با انتقاد از انتخاب محل جدید دفن، از فقدان «عدالت فضایی در توسعه آرامستان‌ها» خبر داد و خواستار بازنگری کامل در فرآیند تصمیم‌گیری مکان‌یابی آرامستان‌ها با تکیه بر اصول علمی، اجتماعی، محیط‌زیستی و مذهبی شد.

آقای شربیانی پیشتر به نمایندگی از مردم شهر ری در شورای شهر تهران گفته بود که کلاغایه در جنوب تهران و به فاصله کوتاهی از بهشت زهرا قرار دارد و از انتخاب این محل به‌شدت انتقاد کرده بود.

آقای شربیانی پیشتر گفته بود که «ظرفیت کنونی بهشت زهرا در حال تکمیل است و اگر فکر جدی برای ایجاد آرامستان جدید نشود مشکلات اساسی پدید می‌آید.»

اما احمد صادقی، رئیس کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورای شهر تهران، نظر دیگری دارد: «برای دفن اموات وضعیت بحرانی وجود ندارد، ساعت‌ها بحث صورت گرفته است و کارشناسان اعلام کردند که بهشت زهرا تا چند سال ظرفیت دفن دارد و محدودیتی نداریم.»

به گفته آقای صادقی، «شلوغ‌کاری‌هایی که مطرح می‌شود که ظرفیت نداریم و اموات روی دستمان می‌ماند، برای منافع است.»

آقای صادقی می‌گوید که مهمترین موضوع، مباحث ترافیکی و محیط زیستی است و باید آرامستان‌ها در شمال، جنوب، شرق و غرب توزیع شود: «اینکه مردم را نگران کنیم که اموات روی دست ما می‌ماند، موضوع قابل تأملی است.»

محمدرضا تاجیک، مدیرعامل بهشت زهرا، در مهر ۱۴۰۳ با اشاره به تکمیل ظرفیت بهشت زهرا گفته بود که «تا پایان ۱۴۰۳ جایی برای دفن اموات وجود نخواهد داشت.»

او به ایرنا گفته بود که «تهران برای ۵۰ سال آینده به بیش از ۶ میلیون قبر نیاز دارد.»

نگرانی از کمبود قبر در شهر تهران طی سال‌های اخیر موجب افزایش قیمت قبر در بهشت زهرا شده است.

شورای شهر تهران پارسال به افزایش قیمت قبر در سطح شهر تهران تا سقف ۳۰ درصدی رای داد. قیمت قبر در قطعات مختلف متفاوت است و این افزایش قیمت هم بر همین مبنا بوده است.

مطابق اعلام شورای شهر، بیشترین قیمت قبر در بهشت زهرا در سال جاری خورشیدی ۶۵ میلیون تومان و حداقل قیمت ۱۵ میلیون تومان درنظر گرفته شده است.

بهشت زهرا، در شهر ری در جنوب تهران، بزرگ‌ترین گورستان ایران است که در سال ۱۳۴۹ با ۳۱۴ هکتار آغاز به کار کرد و از آن زمان مساحت آن به ۵۸۴ هکتار افزایش یافته است.